Azerbaycan-Rusya Gerilimi: İlişkiler Neden Krize Girdi?

🔥 Azerbaycan-Rusya Krizi: Son Durum

Son bir haftada Azerbaycan ve Rusya arasındaki ilişkiler sert şekilde gerildi. Sputnik Azerbaycan ofisine yapılan baskın, Rusya’nın Azerbaycan kökenli vatandaşlara yönelik operasyonları ve karşılıklı sert açıklamalar dikkat çekiyor.

📌 Sputnik Baskını ve Gazetecilerin Gözaltısı

1 Temmuz 2025’te Azerbaycan polisi, Sputnik Bakü ofisine baskın düzenleyerek 7 gazeteciyi gözaltına aldı. Kremlin destekli Sputnik’in editörleri, Azerbaycan yönetimine yönelik eleştirileriyle biliniyordu. Reuters’a göre bu adım, ilişkileri kopma noktasına getirdi (Reuters, 2025).

⚖️ Rusya’da Azerbaycanlılara Operasyon ve Ölüm Olayları

Sputnik baskını sonrası Rusya’da Azerbaycan kökenli kişilere yönelik baskılar başladı. Yekaterinburg’da 50 Azerbaycanlı gözaltına alındı, 2 kişi işkence iddialarıyla hayatını kaybetti (DW, 2025).

🛡️ Askeri Hamleler: Gyumri Üssü’ne Takviye

Ukrayna kaynaklarına göre Rusya, Ermenistan’daki Gyumri üssüne tank ve zırhlı araç sevkiyatını artırdı. Reuters, bu hareketin Azerbaycan’a dolaylı baskı amacı taşıyabileceğini belirtti.

💥 Karabağ’daki Eski Kriz Gölgesi

Karabağ’daki Aralık 2024 uçak kazası, iki ülke arasında kalıcı bir güvensizlik oluşturdu. Azerbaycan, yolcu uçağının Rus füzesiyle düşürüldüğünü iddia etmiş, Moskova ise teknik hata savunması yapmıştı (Washington Post, 2025).

🔎 Gerilimin Arkasındaki Nedenler

Türkiye ve Batı İttifakı Etkisi

Azerbaycan’ın Türkiye ile ilişkilerini güçlendirmesi ve Batı’ya yakınlaşması, Moskova’yı rahatsız ediyor. Türk Devletleri Teşkilatı’nın aktifleşmesi, Rusya tarafından “kuşatma” olarak görülüyor.

Enerji ve Jeopolitik Çıkarlar

Azerbaycan’ın Trans-Hazar ve Güney Gaz Koridoru gibi projelerle Rusya’yı enerji pazarında devre dışı bırakma planları, gerilimi derinleştiriyor.

🗣️ Diplomatik Tepkiler ve Sert Açıklamalar

Rusya Dışişleri Sözcüsü Zaharova, Azerbaycan yönetimini ilişkileri yok etmekle suçladı. Aliyev ise “Egemenlik haklarımız hedef alınıyor” diyerek rest çekti.

🌐 Uluslararası Tepki: Türkiye ve AB Denge Arayışında

Cumhurbaşkanı Erdoğan iki tarafa da itidal çağrısı yaptı. AB, Karabağ’da barış sürecinin zarar göreceğini belirtti.

📊 Kriz İçin Olası Senaryolar

1. Diplomatik Çözüm: Türkiye ve AB arabuluculuğu ile gerilim azalabilir.

2. Süreğen Gerginlik: Ekonomik yaptırımlar ve sınırlı kriz dönemi yaşanabilir.

3. Askeri Tırmanma: Rusya, Ermenistan’ı kullanarak Azerbaycan’a baskı kurabilir.

🔥 Medya Savaşları ve Kamuoyu Etkisi

Sputnik’in kapatılması ve Rus televizyonlarının Azerbaycan karşıtı yayınları, toplumlar arasında düşmanlığı körüklüyor. Reuters analizine göre, dezenformasyon krizi büyütebilir.

📅 Sonuç: Kafkasya İçin Tehlike Çanları

Azerbaycan-Rusya gerilimi sadece iki ülkeyi değil; Kafkasya’daki tüm dengeleri tehdit ediyor. Enerji koridorları, Karabağ barış süreci ve Türkiye’nin bölgedeki rolü bu krizden doğrudan etkilenebilir.

🔖 Kullanılan Kaynaklar

• Reuters. (2025, July 2). Russia urges Azerbaijan to repair ties

• AP News. (2025, July 1). Azerbaijan detains 7 linked to Russian outlet

• DW. (2025, July 3). Russia losing Azerbaijan as ally?

• Washington Post. (2025, July 3). Relations nose-dive between Russia and Azerbaijan