PKK Fesih Kararı Sonrası Yeni Dönem: Suriye, İran ve Irak'ta Dalgalar Yükseliyor

PKK’nin silahlı mücadeleye son verdiğini duyurduğu fesih kararı, sadece Türkiye açısından değil, Orta Doğu denkleminde Suriye, İran ve Irak üzerindeki Kürt yapılarla ilişkili pek çok gelişmenin tetikleyicisi olabilir. Ankara, bu adımı temkinli bir iyimserlikle karşılarken; Washington, Şam ve Erbil'de de farklı senaryolar yazılmaya başlandı.

🟡 İmralı-Kandil-Devlet Üçgeni: Sürecin Merkezi

Kararın fiilen hayata geçirilmesinin Abdullah Öcalan-Kandil-Devlet üçgeninde sürdürülecek görüşmelere bağlanmış olması, bu süreci teknik olmaktan çıkarıp, tamamen siyasi pazarlık eksenine oturtuyor.

DEM Parti eş genel başkanı Tuncer Bakırhan, bu konuda yaptığı açıklamada “Biz silahın kime nerede bırakılacağını bilemeyiz, bu devletle örgüt arasındaki teknik bir meseledir” diyerek partinin resmi pozisyonunun dışında tutulmak istendiğini ima etti.

🔵 MİT Koordinasyonunda Teslim Süreci: BM Gözlemciliği Yok

Hükümete yakın kaynaklara göre, silah bırakma sürecini MİT koordine edecek. Teslimatlar Irak ve Suriye hükümetleriyle iş birliği içerisinde yürütülecek; fakat süreçte Birleşmiş Milletler ya da uluslararası denetim mekanizmalarının yer almayacağı özellikle vurgulanıyor.

Planlanan takvime göre, teslim sürecinin 2025 Haziran ayı sonuna kadar tamamlanması hedefleniyor. Bu süreçte silah bırakmanın teyidi yapılarak sonuçlar Cumhurbaşkanı Erdoğan’a rapor edilecek ve ardından yasal düzenlemelere geçilecek.

🔥 Suriye ve İran'da Tehlikeli Belirsizlik: PKK’nın Uzantıları Ne Olacak?

Her ne kadar Türkiye, PKK’nin tüm uzantılarının silah bırakması gerektiğini ifade etse de, fesih kararı metninde Suriye’deki SDG/YPG ve İran’daki PAK gibi yapılara doğrudan atıf yapılmıyor.

Bu durum, PKK'nin İran'a yönelme ihtimalini güçlendiriyor. Kandil’deki bazı unsurların askeri kapasitesinin İran topraklarına kaydırılması, İsrail ve ABD’nin muhtemel bir İran operasyonunda Kürt yapıları rol üstlensin arzusuyla örtüşüyor. Bu bağlamda, Kandil-İran ilişkisi yeniden tartışmaya açılıyor.

🧩 HTŞ-SDG Anlaşması ve 10 Mart Mutabakatı: Türkiye’nin Rolü

PKK'nin fesih kararının hemen öncesinde Suriye’de HTŞ ile SDG arasında 10 Mart’ta imzalanan anlaşma, sahada yeni bir iş birliği döneminin başladığını gösterdi. Bu anlaşmada, ABD’nin doğrudan arabuluculuk rolü üstlendiği, Türkiye'nin de dolaylı olarak süreçte yer aldığı belirtiliyor.

Anlaşma, SDG’nin yeni Suriye devlet yapısına entegre edilmesini öngörüyor. Bu, Türkiye’nin geçmişte talep ettiği “SDG'nin dağıtılması” hedefinden önemli bir sapma anlamına geliyor.

💬 Mazlum Abdi’den Açıklama: “Barışçıl Sürecin Kapıları Aralanıyor”

SDG Genel Komutanı Mazlum Abdi, PKK’nin aldığı kararı memnuniyetle karşıladıklarını belirterek, “Bu adımın bölgede siyasi ve barışçıl bir sürecin kapılarını aralayacağını umuyoruz” dedi.

Bu açıklama, SDG ve PKK ayrışması konusundaki beklentiyi güçlendirirken, ABD Suriye yaptırımları üzerinde de etkili olabilir. Zira PKK'nin feshi, ABD'nin SDG üzerindeki terör bağlantısı çekincesini azaltabilir.

🇺🇸 Trump: SDG İçin Yeni Denklem

ABD Başkanı Donald Trump PKK’nin feshi karşılığında SDG'nin meşrulaşması formülünün bir diplomatik pazarlık haline getirebilir.

🇮🇶 Irak Cephesi: Türkiye ile Yeni Ortaklık Dönemi mi?

PKK’nin silah bırakması, Türkiye-Irak ilişkileri açısından da kritik bir değişimi tetikleyebilir. Türkiye'nin uzun süredir sürdürdüğü sınır ötesi operasyonlarının gerekçesi olan PKK tehdidinin ortadan kalkması, Erbil ve Süleymaniye'deki baskıyı hafifletebilir.

Özellikle KDP ve KYB, Türkiye ile ilişkileri geliştirme arzusunda. Ancak PKK’nin siyasallaşması bu denklemi bozabilir. Kerkük ve Şengal gibi bölgelerde PKK çizgisindeki aktörlerin artan etkisi, mevcut Kürt partileri için tehdit olabilir.

⚠️ Suriye'de Silah Teslimi: YPG ve ABD Kilidi

Türkiye'nin beklentisi, Suriye'de de bir silah teslim merkezi kurulması. Ancak burada kritik soru şu: YPG mi teslim edecek, SDG mi?

Zira SDG'nin ana omurgasını YPG oluşturuyor. Dahası, ellerindeki silahların çoğu ABD tarafından verilmiş durumda. Bu da, ABD'yi doğrudan muhatap hâline getiriyor. Suriye'de Kürt özerkliğinin geleceği bu pazarlıklara bağlı.

✅ “PKK Fesih Kararı” Bölgeyi Değiştiriyor ama Riskler Hâlâ Büyük

PKK'nin fesih kararı, terörle mücadele, Kürt siyasetinin geleceği ve bölgesel diplomasinin yeniden tanımlanmasına neden oluyor. Ancak bu adım, hem bölgesel aktörler hem de küresel güçler için yeni fırsatlar ve yeni tehditler anlamına geliyor.

Süreç doğru yönetilirse, Türkiye-Suriye-Irak ekseninde daha az çatışmalı bir dönem başlayabilir. Ancak belirsizlikler, sahadaki silahlı aktörler ve uluslararası pazarlıklar göz önüne alındığında; bu süreç hâlâ kırılgan.