📍 Suriye Dürzi Çatışması: İsrail'den Şam’a Gözdağı mı, Yeni Bir Cephe mi?

Suriye Dürzi çatışmasının nedenlerini, aktörlerini ve olası senaryoları.

✨ Giriş: Kırılgan Dengelerin Patlama Noktası

Suriye, uzun yıllar süsünü vermiş gibi görünse de, iç savaşın tam anlamıyla sona ermediğini bir kez daha gösteriyor. Son günlerde Şam yakınlarında Dürzi yoğunluklu bölgelerde yaşanan şiddetli çatışmalar, “Suriye Dürzi çatışması” terimini yeniden gündeme taşıdı. Rejimin silah toplama operasyonlarına direnen yerel Dürzi gruplar, Süveyda çevresinde kontrolü yeniden ele geçirmeye çalışıyor.

Ancak bu defa durum sadece iç meselelerle sınırlı değil. İsrail’in Şam’daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı yakınlarına yönelik hava saldırısı, bu çatışmaların artık uluslararası arenada da yeni krizlerin tetikleyicisi olabileceğini gösteriyor.

📊 1. Süveyda Dürzi Krizi: Neden Patlak Verdi?

Suriye rejimi, ülke genelinde kontrolü sağlamak adına Ceremana, Eşrefiye ve Sahnaya gibi Şam’a komşu Dürzi bölgelerinde silah toplama operasyonlarını başlattı. Ancak bu hamle, Dürziler için sadece bir güvenlik politik asayış meselesi değil, varlıklarına yönelik bir tehdit olarak algılandı.

▪ Yerel lider Şeyh Hikmet el-Hicri’nin öncülüğündeki Dürzi gruplar, Şam güçlerinin ilerlemesini engellemek için silahlı direnişe geçti.

▪ Sadece son iki günde çıkan çatışmalar sonucunda en az 73 kişi hayatını kaybetti.

✈️ 2. İsrail Şam Saldırısı: Stratejik Uyarı Mı, Savaş Sinyali Mi?

İsrail, Dürzilerle rejim güçleri arasındaki çatışmaları yakından izlerken, Suriye'nin güneyindeki askeri hareketliliği tehdit olarak görmeye başladı. Bu kapsamda, Şam’daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı yakınları hedef alındı.

▪ İsrail devlet televizyonu KAN'a göre, Netanyahu ve Savunma Bakanı Katz ortak bir açıklamayla "Dürzilere yönelik herhangi bir tehdide izin vermeyiz" mesajı verdi.

▪ Bu adım, sadece Dürzi toplumuna destek sunmakla sınırlı kalmayıp, Şam'a sert bir uyarı olarak da yorumlanıyor.

☮️ 3. Ateşkes ve Diplomatik Görüşmeler: Geçici Bir Soluk mu?

SANA'nın bildirdiğine göre, Şam kırsalı, Süveyda ve Kuneytra valileri ile Dürzi kanaat önderleri arasında bir ateşkes ön anlaşması sağlandı. Ancak:

▪ Sahadaki şiddetli çatışmalar ve taraflar arası derin güvensizlik, bu ateşkesin ne kadar kalıcı olabileceğine dair soru işaretleri yaratıyor.

▪ Şam yönetimi ise silahın sadece devletin elinde olması gerektiğini vurgulayarak, kontrolü bırakmayacağını gösteriyor.

📈 4. Suriye Dürzi Çatışması Uluslararası Krize Evriliyor mu?

İsrail'in hava saldırısı ve Şam’ın uluslararası kamuoyuna yaptığı çağrılar, Suriye Dürzi çatışmasının sadece yerel bir sorun olmaktan çıkıp bölgesel bir krize dönüşebileceği görüşünü güçlendiriyor.

▪ Rejim, bu saldırıyı egemenliğe yönelik bir tehdit olarak nitelendirerek uluslararası toplumdan destek istiyor.

▪ İsrail ise Dürziler aracılığıyla Şam’a baskı kurarken, İran etkisini de dengelemeye çalışıyor.

🙏 5. Dürzi Toplumu ve İsrail: Stratejik Yakınlık mı, Jeopolitik Araç mı?

Netanyahu ile İsrail'deki Dürzi lider Şeyh Tarif arasında yapılan görüşme, İsrail'in Dürzi toplumuna verdiği önemi gösteriyor. Ancak bu, aynı zamanda Şam rejiminin içinden bir topluluğun dış politika malzemesine dönüşme riskini de taşıyor.

▪ Dürziler, bölgede sadece dinî değil; stratejik olarak da hassas bir konumda.

▪ Bu nedenle, tarafını seçmeye zorlanmaları, bölgede uzun süreli bir istikrarsızlığın tohumlarını ekiyor.

✅ Sonuç: Pamuk İpliğine Bağlı Barış

“Suriye Dürzi çatışması”, sadece bir etnik ya da mezhepsel mesele değil; aynı zamanda Suriye rejiminin kontrolü yeniden tesis etme, İsrail’in güney sınırlarını koruma ve bölge halklarının hayatta kalma stratejilerinin keskin bir çatışmasıdır.

Barış, silahların susmasından öte, güvenliğin, siyasi katılımın ve yerel iradelerin tanınmasıyla mümkün olabilir. Aksi takdirde, Şam’a atılan her bomba, sadece bir yapıyı değil, barış umudunu da yıkabilir.