Kene Tehlikesine Karşı Etkili Korunma Yöntemleri ve Türkiye’deki Son Durum

🐞 Kene Isırıklarından Korunmak İçin Etkili Spreyler

Kene tehlikesi, özellikle ilkbahar ve yaz aylarında doğada zaman geçirenleri tehdit ediyor. Uzmanlara göre, doğru koruyucu ürünleri kullanmak kene ısırıklarından ve taşıdıkları ölümcül hastalıklardan korumanın ilk adımı:

• DEET Bazlı Spreyler: Kene, sivrisinek ve diğer böceklerden koruyan, %20–30 DEET içeren ürünler tercih edilebilir.

• Permetrin Bazlı Spreyler: Kıyafet, bot, çadır ve çantalar üzerine sıkılarak kenelerin üzerine geldiğinde etkisiz hale getiren koruyuculardır.

• Pikaridin (İcaridin): DEET’e alternatif, düşük tahriş riski sunan bir koruyucu bileşiktir.

• Doğal Yağlar: Okaliptus, limon otu ve sedir ağacı yağı düşük koruma sağlasa da tercih edenler için doğal alternatifler sunar.

✅ Kullanımda Dikkat Etmeniz Gerekenler:

• Etiket talimatlarına dikkatle uyun.

• Çocuklarda yaş sınırlarını kontrol edin.

• Kıyafetlerinizi permetrin bazlı spreyle koruyun, cildinize DEET veya pikaridin bazlı sprey tercih edin.

• Doğa dönüşünde duş alıp vücudu kontrol edin.

🇹🇷 Türkiye’de Kene Tehdidi: 2025 Verileri Endişe Verici

⚠️ Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) Türkiye’yi Tehdit Etmeye Devam Ediyor

Türkiye’de ilk kez 2002’de görülen, 2003’te kesin tanı alan KKKA, son yıllarda yayılımını sürdürdü.Sağlık Bakanlığı verilerine göre, 2002–2024 yıllarında Türkiye’de 17.132 vaka görüldü, bunlardan 819’u hayatını kaybetti. Ölüm oranı ortalama %4,9 seviyesinde seyretti. (Kaynak: Sağlık Bakanlığı)

📍 Risk Alanları

• İç Anadolu’nun kuzeyi, Orta/Doğu Karadeniz ve Doğu Anadolu olmak üzere 30’dan fazla il risk altında.

• Vakalar genelde Mayıs–Temmuz arasında, kenelerin aktifleşmesiyle artış gösteriyor.

⚕️ Güncel Veriler (2020–2025)

• 2020–2024: 5.352 vaka, 256 ölüm

• 2025’in ilk 6 ayında: 7.801 kene ısırığı vakası, 18 ölüm

• Sivas: 2025’te 39 KKKA vakası, 6 ölüm(Kaynak: Sağlık Bakanlığı, TRT, Hürriyet, NTV.)

🔍 Yeni Tehdit: Haemaphysalis longicornis

Türkiye’de 2025’te ilk kez tespit edilen Haemaphysalis longicornis türü kene, dikkatleri üzerine çekmiş durumda.

• Japonya ve Çin’de görülen bu tür, 30’dan fazla patojen taşıyabilme potansiyeline sahip.

• İnsanlardan çok hayvanlardan toplanan örneklerde rastlanıyor.

• Henüz kesinleşmiş bir insan vakası bildirilmemiş olsa da uzmanlar tarafından izleniyor.

(Kaynak: AA, TRT, Marmara Üniversitesi.)

⚕️ Kene Isırıklarında Ne Yapmalıyız?

✅ Kene fark edildiğinde hemen cımbızla dikkatle çıkarılması önemlidir.✅ Eldivensiz müdahale edilmemeli, kesinlikle patlatılmamalıdır.✅ Isırık sonrası antiseptik ile temizlenmeli, şüpheli durumlarda en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.✅ Ateş, baş ağrısı, kas ağrısı, bulantı veya kanama belirtileri varsa zaman kaybetmeden doktora gidilmelidir.

🌳 Uzmanlardan Uyarılar

• Türkiye’de Mayıs–Temmuz aylarında kene riski zirve yapıyor.

• Doğada zaman geçirilecekse açık renkli kıyafetler, şapka ve uzun kollu giysiler tercih edilmeli.

• Kene koruyucu spreylerin (DEET, permetrin, picaridin) kullanılması riskleri azaltabilir.

📈 Sonuç

Türkiye’de kene tehlikesi devam ediyor. Etkili koruyucu spreylerin kullanılması, kıyafetlerin kontrolü, kişisel farkındalık ve sağlık sistemi desteğiyle bu riski azaltmak mümkün.Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) ve yeni tespit edilen Haemaphysalis longicornis türü, dikkatleri üzerine çekerken koruyucu tedbirlerin benimsenmesi büyük önem taşıyor.

🔗 Kaynaklar

• Sağlık Bakanlığı: 2025 KKKA Vaka Yönetim Rehberi

• Hürriyet, NTV, TRT, Anadolu Ajansı (2025): Türkiye’de KKKA Vakaları

• Marmara Üniversitesi: Haemaphysalis longicornis üzerine akademik araştırma

•