Erdoğan, Trump, Şara ve Selman Zirvesi: Suriye’ye Yaptırımlar Kalktı, Yeni Dönem Başlıyor

Orta Doğu siyasetinde taşları yerinden oynatacak tarihi bir gelişme yaşandı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, ABD Başkanı Donald Trump, Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman ve Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed el-Şara'nın çevrimiçi katılımıyla gerçekleşen Riyad merkezli dörtlü zirvede, Suriye’ye yönelik yaptırımların kaldırılması kararı açıklandı. Zirve, yalnızca Suriye için değil, Türkiye’den İran’a, Gazze’den Washington’a kadar uzanan geniş bir coğrafyada yeni bir dönemin işareti olarak görülüyor.

📌 ABD’den Suriye’ye Tarihi Karar: Yaptırımlar Kalktı

Zirvenin en dikkat çekici gelişmesi, ABD Başkanı Trump’ın Suriye’ye yıllardır uygulanan kapsamlı ekonomik yaptırımları kaldırdığını duyurması oldu. Trump açıklamasında, “Suriye’ye yeni bir şans tanıyoruz. Bu yaptırımlar çok yıkıcıydı. Artık kaldırıyoruz. Bu kararı dostum Erdoğan ve Prens Selman ile istişare ederek aldım” dedi.

Bu kararın ardından, enerji, inşaat ve ulaştırma alanlarında Suriye'nin yeniden inşası için uluslararası yatırımcılara yeşil ışık yakıldı.

🇹🇷 Erdoğan: “Türkiye, Şam’a Destek Vermeye Hazır”

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, toplantıya Ankara’dan çevrimiçi bağlanarak önemli mesajlar verdi. Erdoğan, “ABD’nin yaptırımları kaldırma kararı tarihi önemdedir. Bu sadece Suriye değil, bölgesel barış için de cesur bir adımdır” ifadelerini kullandı.

Cumhurbaşkanı, Türkiye’nin Suriye’nin DEAŞ başta olmak üzere tüm terör örgütleriyle mücadelesine destek vermeye devam edeceğini, ayrıca Suriye'nin kuzeydoğusundaki PKK/YPG’nin elindeki IŞİD gözaltı merkezlerinin yönetimi konusunda da destek sağlayabileceğini belirtti.

🧑‍💼 Ahmed Şara Kimdir?

Suriye’nin yeni Cumhurbaşkanı Ahmed el-Şara, Beşar Esad sonrası göreve geldi ve uluslararası toplumla barışçıl bir politika izleme vaadinde bulundu. Riyad zirvesinde sergilediği yapıcı tutum, “yeni Şam yönetimi” imajını pekiştirdi.

Trump, Şara hakkında, “Genç, çekici ve savaşçı bir adam. Sert ama vizyoner. Suriye için yeni bir başlangıcı o sağlayabilir” yorumunda bulundu.

🕊️ Suudi Arabistan'ın Yeni Diplomasi Hamlesi

Zirvenin ev sahibi olan Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, Riyad’ı artık sadece enerji diplomasisinin değil, bölgesel barışın merkezi haline getirmek istiyor. Prens Selman, toplantıda “Suriye yaptırımlarının kaldırılması cesur ve yerinde bir karardır” diyerek Trump’a teşekkür etti.

Ayrıca Suudi Arabistan’ın, İran etkisine karşı Türkiye ile koordineli bir politika izleme isteği de dikkat çekti.

📍 Gazze, İran ve Bölgesel Gerginlikler Masada

Zirvede Gazze’deki insani trajediye de değinildi. Hem Trump hem Erdoğan, “esirlerin bırakılması ve insani yardımların hızlandırılması gerektiği” mesajını verdi.

Trump, İran’ın Gazze ve Lübnan üzerinden bölgede istikrarsızlık yarattığını savunarak, “İran’la anlaşmak istiyorum ama önce terörü desteklemeyi bırakmalı” dedi.

Şara ise konuşmasında İran’ın Suriye üzerindeki etkisinin azaltılmasının, ülkenin yeniden inşasına katkı sunacağını söyledi. Bu açıklama, Suriye-İran ilişkisinde mesafe konulacağı beklentilerini artırdı.

🧭 Türkiye Suriye Normalleşmesi Hız Kazanıyor

Zirvenin ardından gözler Türkiye-Suriye ilişkilerine çevrildi. Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Ahmed Şara, geçtiğimiz ay Antalya Diplomasi Forumu’nda el sıkışmış, bu görüntü yeni dönemin sembolü haline gelmişti.

TRT Haber’e konuşan Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, “Yaptırımların kaldırılması Türkiye için ekonomik ve stratejik fırsatlar yaratır. Türk firmaları yeniden inşa sürecinde önemli aktör olacak” dedi. Ayrıca Suriye’nin kapalı olan Ankara Büyükelçiliği’nin yeniden açılması gündemde.

🧱 Suriye’nin Yeniden İnşası: Türk Firmaları İçin Fırsat

Yaptırımların kalkmasıyla birlikte enerji, inşaat, telekomünikasyon ve ulaşım sektörlerinde yeniden imar süreci başlıyor. Türkiye'nin coğrafi yakınlığı, deneyimi ve maliyet avantajı göz önüne alındığında Türk müteahhitlik firmalarının önümüzdeki süreçte Şam’dan büyük ihaleler alması bekleniyor.

Ankara, Şam’ın batı ile yeniden entegrasyonuna hem güvenlik hem de ekonomik sebeplerle destek veriyor.

🛡️ PKK/YPG Gözaltı Merkezleri Gündemde

Trump, Şara’dan kuzeydoğudaki YPG’nin elindeki IŞİD kamplarının sorumluluğunu devralmasını resmen istedi. Bu gelişme, Ankara’nın yıllardır ısrar ettiği “YPG meşru muhatap değildir” çizgisinin karşılık bulduğunu gösteriyor.

Türkiye’nin öncülüğünde, Ürdün, Irak ve Lübnan ile birlikte IŞİD tutuklularının denetimi için bir bölgesel mekanizma oluşturulması planlanıyor.

✡️ Abraham Anlaşmaları ve Suriye

Beyaz Saray, Trump’ın Şara’ya “İsrail ile Abraham Anlaşmalarını imzalama” çağrısında bulunduğunu duyurdu. Şara bu çağrıya doğrudan yanıt vermese de, “1974 Ayrıştırma Anlaşması’na bağlılığımız sürüyor” ifadeleriyle diplomatik mesaj verdi.

Bu öneri hayata geçerse, Suriye-İsrail ilişkileri tarihinde ilk kez doğrudan normalleşme süreci başlayabilir.

📜 Beyaz Saray’dan Açıklama: Erdoğan’a Teşekkür

Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt, X hesabından yaptığı paylaşımda, Erdoğan’ın Trump’a “cesur kararından dolayı” teşekkür ettiğini ve Türkiye’nin barış ve yeniden inşa sürecine katkı sunma sözü verdiğini belirtti. Trump’ın mesajı ise netti: “Suriye halkı için tarihi bir fırsat var.”

📌 Geçici Uzlaşı mı, Kalıcı Barış mı?

“Erdoğan Trump Şara Selman zirvesi”, yüzeyde umut verici adımlar sunsa da, uygulamada birçok kırılganlığa sahip. İran’ın olası tepkisi, Şara’nın iç politikadaki manevra alanı, PKK/YPG meselesinin çözüme kavuşup kavuşmayacağı gibi birçok başlık, bu uzlaşının kalıcı barışa dönüşüp dönüşmeyeceğini belirleyecek.

Ancak bu zirveyle birlikte Türkiye, ABD ve Suudi Arabistan’ın Orta Doğu’da yeniden aynı masaya oturması, yeni denge arayışının da başlangıcı olarak okunmalı.