İsrailli Bakandan Tahran’a Karartma Tehdidi

Miri Regev’in Sert Söylemi Dünya Basınında Nasıl Yankılandı?

13–14 Haziran 2025 gecesi, İsrail ile İran arasında tansiyon yeniden zirveye çıktı. İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF), İran’ın nükleer altyapılarına ve askeri hedeflerine yönelik eş zamanlı hava saldırıları düzenledi. Bu operasyonun hemen ardından kameraların karşısına geçen İsrail Ulaştırma Bakanı Miri Regev, deyim yerindeyse krizi büyüten bir açıklamada bulundu:

“Tahran’ı karartma zamanı geldi.”

Bu tek cümle, uluslararası basının manşetlerine taşındı. Regev’in söylemi, yalnızca klasik bir siyasi çıkış olarak değil, aynı zamanda bir psikolojik savaş hamlesi, ideolojik mesaj ve askeri imâ olarak okundu. “Karartma” ifadesi, hem elektrik ve iletişim altyapılarına yönelik bir tehdit olarak hem de İran’ın siyasi görünürlüğünü hedef alan sembolik bir darbe çağrısı olarak yorumlandı.

Bu haber dosyası, Regev’in çıkışını dünya basınında nasıl yankı bulduğunu, İngiliz ve Amerikan medyasındaki başlıklar üzerinden nasıl farklı açılardan okunduğunu ve jeopolitik aktörlerin bu açıklamaya nasıl tepki verdiğini tüm yönleriyle analiz ediyor.

1. Açıklamanın Bağlamı: Hava Saldırıları ve Bölgesel Gerilim

14 Haziran’da yayımlanan Reuters haberleri, İsrail’in Natanz, Isfahan, Fordow gibi nükleer merkezler ile askeri liderlerle ilişkili altyapı tesislerine saldırılar düzenlediğini; İran’ın da karşılık vermek için misillemeye hazırlandığını bildirdi. Bu durum, Regev’in “karartma” söylemini hem fiziksel hem sembolik olarak anlamlandıracak stratejik bir zemin sağladı.

2. Regev’in Mesajı: Sözlü Savaşın Anatomisi

• Askerî Vurgu

“Karartma” ifadesi, İsrail’in İran’ın enerji ve iletişim altyapısını hedef alarak operasyonları genişletebileceği beklentisini simgeliyor. Natanz ve Isfahan gibi kritik merkezlere verilen zararlar, bu çağrının altyapısal temelini oluşturuyor.

• Psikolojik Baskı

Bu söylem, sivil halk üzerinde paniğe yol açacak şekilde doğrudan yaşam düzenini hedef alan bir tehdit barındırıyor. Tahran’da elektrik kesintileri, iletişim sınırlandırmaları rapor edildi; sokakların boş kalması halk üzerindeki etkinin somut göstergeleri oldu.

• İdeolojik Saldırı

Rejim karartması, sadece fiziki alt yapı hedef alımı değil, İran yönetiminin meşruiyetine yönelik ideolojik bir saldırı anlamı taşıyor. Bu anlam karartması, mevcut rejimin halk nezdindeki simbiyozunu da hedef alıyor.

3. İngiliz Medyasında Çarpıcı Başlıklar

■ Jewish News

Jewish News, “Time to turn the lights off in Tehran” başlığıyla Regev’in söylemini manşete taşıdı. Bu çarpıcı başlık, sadece askeri hedeflemeyi değil; aynı zamanda “ideolojik karartma”yla İran’a net bir mesaj verilme niyetini vurguluyor. Haberde ayrıca İsrail Başbakanı Netanyahu’nun “Tahran semalarında hava hâkimiyeti kurduk” açıklamasına da yer verildi — bu da mesajın birlikte yürütülen siyasi ve diplomatik cephesini ortaya çıkarmaktadır.

4. ABD Medyasının Yaklaşımı: Halkın Gündemine Odaklı Okuma

■ Reuters ve AP/SFGate

• Reuters, saldırıların İran’ın en büyük uranyum merkezlerine yönelik olduğunu; bu hedeflerin zarar görmesinin İran’ın gücü azaltabileceğini yazdı. Ayrıca IRIB devlet yayıncılığının hedef alınmasına işaret ederek, bunun “haber karartması” anlamı taşıyabileceğini belirtti.

• Associated Press (AP) ve SFGate, doğrudan Regev’in sözlerini aktarmasa da Tahran’daki etkileri ayrıntılı verdi. Elektrik kesintileri, yoğun iletişim kısıtlamaları ve halkın korku durumunu öne çıkararak Regev’in söyleminin eyleme dönüşmesinin pratik yansımalarını analiz etti.

5. Jeopolitik Aktörlerin Tepkisi

🔹 İran Hükümeti

Resmî Tahran, Regev’in açıklamasını “ahlaki çöküş” ve “panik belirtisi” olarak tanımladı. Bu dil, sözün halkı korkutma ve rejimin zayıflığını göstermeye yönelik bir psikolojik operasyon olduğunu ima ediyor.

🔹 ABD ve G7

G7 liderleri, Kanada’da yaptıkları ortak açıklamada İsrail’in kendini savunma hakkını desteklediklerini belirtirken aynı zamanda "askeri söylemin sonuçları" konusunda ciddi endişe dile getirdiler. Bu, Regev’in mesajına diplomatik bir fren koyma çabası olarak yorumlanabilir. Eski ABD Başkanı Trump bile gerilimi düşürme çağrısında bulunurken, İsrail’e desteğini sürdürme mesajı verdi.

🔹 Avrupa Birliği

AB yetkilileri, doğrudan Regev'in sözlerine göndermede bulunmaksızın, bu tarz askeri söylemlerin “bölgesel istikrarı riske attığı” uyarısını yineledi. Bu diplomatik yaklaşım, söylemin tırmandırıcı tonunun uluslararası arenada meşruiyet kaybına yol açabileceğini vurguluyor.